W nocy z 26 na 27 pa¼dziernika cofniemy zegarki o godzinê wstecz, zyskuj±c tym samym dodatkowe 60 minut. Pozornie to niewiele, ale w rzeczywisto¶ci ka¿dy u³amek naszego czasu jest cenny. Dziêki zapasowej godzinie mo¿na wiele zyskaæ – to szansa na d³u¿szy sen, ale te¿ na zmianê nawyków czy naturaln± regulacjê zegara biologicznego. Wykorzystajmy j± - tym bardziej, ¿e w 2021 roku czeka nas ostatnia zmiana czasu. Sk±d w³a¶ciwie pomys³, by przesuwaæ wskazówki zegarka? Poznajcie jej historiê.
A zaczê³o siê od…
Czas od zawsze pasjonowa³ i intrygowa³ ludzko¶æ – pierwsze próby jego dok³adnych pomiarów datuje siê na staro¿ytno¶æ, kiedy to porê dnia odczytywano za pomoc± klepsydry lub na podstawie po³o¿enia s³oñca na tablicy z nieruchom± podzia³k±. Oba sposoby mierzenia czasu od zawsze wi±za³y siê z pewnym ograniczeniem – klepsydrê nale¿a³o nieustannie odwracaæ, a niezawodno¶æ zegarów s³onecznych by³a uzale¿niona od dobrych warunków pogodowych i odpowiedniego nas³onecznienia. Dlatego te¿ wci±¿ szukano lepszych i precyzyjnych sposobów. Pierwszy zegar, oparty na mechanizmie sprê¿ynowym powsta³ ju¿ w po³owie XV wieku, a kieszonkowy zegarek – na pocz±tku XVI... To dowodzi, jak bardzo naszemu spo³eczeñstwu od zawsze zale¿a³o na „uchwyceniu czasu”.
Z kolei idea „kontrolowania czasu” i przesuwania wskazówek jest stosunkowo m³oda, bo liczy sobie ponad sto lat. Za jednego z jej propagatorów uznawany jest brytyjski uczony, William Willett (jeszcze wcze¶niej, w XVIII wieku, przekonywa³ do niej m.in. Benjamin Franklin, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych, ale jego rozwa¿ania nie zosta³y odebrane powa¿nie). Willett wyda³ broszurê, w której przekonywa³ spo³eczeñstwo, ¿e warto rozwa¿yæ przestawianie zegarów o oko³o 80 minut w okresie letnim , a argumentowa³ to tym, ¿e optymalne wykorzystanie ¶wiat³a dziennego mo¿e przynie¶æ znaczne oszczêdno¶ci. Do koncepcji nie przekona³ jednak narodowego parlamentu.
Pomys³ funkcjonowania dwóch ró¿nych czasów zyska³ uznanie m.in. w Niemczech, w 1916 roku, jeszcze podczas trwania I wojny ¶wiatowej. W Polsce w okresie miêdzywojennym zmian czasu dokonywano jedynie w 1917, 1918, 1919 i 1922 roku, ale pomys³ na dobre wszed³ w ¿ycie ju¿ po II wojnie ¶wiatowej. Od tego momentu dwukrotna zmiana czasu w ci±gu roku dokonuje siê regularnie, choæ pod ró¿n± postaci± – zegarki cofano ju¿ we wrze¶niu, pa¼dzierniku i listopadzie, a przesuwano ich wskazówki w marcu, kwietniu czy nawet maju. System, jaki znamy, funkcjonuje od 1996 roku – zgodnie z nim zmiana czasu z letniego na zimowy dokonuje siê w ostatni± niedzielê pa¼dziernika poprzez cofniêcie zegarka o godzinê wstecz o 3:00 w nocy, za¶ z zimowego na letni – w ostatni± niedzielê marca, kiedy to o 2:00 przesuwamy wskazówki o godzinê wprzód. Obecnie czas letni funkcjonuje w jedynie 70 krajach na ca³ym ¶wiecie.
Czy to dobre? Wady i zalety zmiany czasu
To, czy powinni¶my zmieniaæ czas, od lat stanowi przedmiot sporu nie tylko pomiêdzy ekspertami i politykami, ale tak¿e w ca³ym spo³eczeñstwie. Zmiana czasu z zimowego na letni i z letniego na zimowy ma nie¶æ za sob± oszczêdno¶ci energii elektrycznej i sprawiaæ, ¿e w optymalny sposób wykorzystujemy naturalne ¶wiat³o s³oneczne. Z drugiej strony… niektórzy eksperci wykazuj±, ¿e zmiana czasu nie przynosi tak du¿ych oszczêdno¶ci energii, jak kiedy¶. Ponadto zauwa¿aj±, ¿e manipulowanie czasem mo¿e parali¿owaæ komunikacjê kolejow± i lotnicz±, a tak¿e rozregulowuje nasz zegar biologiczny.
Czas ma znaczenie – godzina, której potrzebujemy
Godzina, któr± zyskujemy przy zmianie czasu z letniego na zimowy, mo¿e siê okazaæ niezwykle cenna. Nasze spo³eczeñstwo, co pokazuj± wyniki badania „Czas ma znaczenie. Opinie i zwyczaje Polaków zwi±zane z czasem” dla marki Lorus marnuje cenne minuty i godziny przez mnóstwo „po¿eraczy”, takich jak media spo³eczno¶ciowe, gry wideo czy ogl±danie telewizji. Problem stanowi te¿ z³e planowanie, prokrastynacja, zbyt pó¼ne wstawanie z ³ó¿ka czy stanie w korku.
Ostatnia zmiana czasu ma nast±piæ w 2021 roku, dlatego warto doceniæ dodatkow± „godzinê”, któr± przynosi nam „prze³±czenie siê” z czasu letniego na zimowy - mo¿e byæ dobr± okazj± to nieznacznej korekty swoich nawyków. Oprócz tego, ¿e raz w ci±gu roku ¶pimy godzinê d³u¿ej, mo¿emy zacz±æ wcze¶niej chodziæ spaæ i lepiej siê wysypiaæ. To w koñcu ten jeden dzieñ w roku w którym doba jest o godzinê d³u¿sza!
otomedia.pl
Wracaj do poprzedniej strony »