Na podobieństwo lodowca

Tak właśnie było w przypadku muzeum sztuki Sogn & Fjordane, które stanęło w niewielkim norweskim miasteczku Førde.

Małe miasteczko Førde znajduje się na końcu jednego z norweskich fiordów usytuowanego na północ od Bergen. Jego mieszkańcy mają widok na górskie szczyty, pomiędzy którymi widać krawędzie największego lodowca Europy kontynentalnej – Jostedalsbreen. Ten słynny lodowy kolos ukształtował tożsamość Førde, które wcześniej nie miało do zaoferowania turystom ani tradycji starego miasta, ani zabytków architektonicznych. Sytuacja zmieniła się, gdy w centralnej części miasta stanął gmach muzeum sztuki Sogn & Fjordane.

Naturalną inspiracją do stworzenia projektu muzeum stało się zjawisko zwane cieleniem lodowca. Jest to proces, w którym od jego krawędzi odrywają się potężne masy lodu i wpadają do morza lub w dolinę. Kanciasty gmach muzeum symbolizuje taką właśnie pękającą bryłę lodu, co stanowi o jego wyrazistej tożsamości i charakterze. Autorzy projektu ze skandynawskiego studia architektonicznego Møller Architects chcieli stworzyć atrakcyjny budynek, który stałby się jedną z cech definiujących miasto. Jostedalsbreen stanowił więc natchnienie dla architektów, a co za tym idzie, miał znaczny wpływ na wygląd muzeum.

Obok tego budynku nie można przejść obojętnie. Jego fasada wyraźnie odznacza się na tle okolicznej zabudowy nie tylko przez wzgląd na jej estetykę, ale też symbolikę. Elewacja muzeum została pokryta systemem elewacyjnym StoVentec Glass, którego powłokę wierzchnią stanowią tafle białego szkła. Dodatkowo na każdej ze ścian budynku widnieją pochyłe linie przypominające naturalne załamania w lodzie. Takie zestawienie chłodnego szkła, śnieżnej bieli i geometrycznych osi stanowi jasne przesłanie – patrzycie na urbanistyczną wersję lodowca. Efekt potęguje się po zmierzchu, kiedy linie na elewacji budynku zostają podświetlone, zamieniając muzeum w skrzący się blok lodu.

Tym, co definiuje budynek muzeum Sogn & Fjordane jest geometria. Można ją odnaleźć nie tylko w systemie przecinających się linii na elewacji, ale też we wnętrzu obiektu. Najlepiej ukazuje to trójkątne atrium ze schodami w kolorze lodowego błękitu. Zwiedzający mogą wpinać się po nich tak, jakby przemierzali kolejne poziomy wiecznego lodu. Schody łączą ze sobą cztery piętra ekspozycji i prowadzą na drewniany taras na dachu, z którego rozciąga się widok na urokliwą okolicę.

Muzeum Sogn & Fjordane to regionalne muzeum sztuki, którego głównym zadaniem jest generowanie zainteresowania oraz zwiększenie wiedzy na temat sztuk plastycznych oraz rzemiosła w regionie Sogn og Fjordane. Na co dzień prezentuje ok. 4000 eksponatów, a ponadto regularnie organizuje czasowe wystawy sztuki współczesnej.